تاریخچه برند نایک
شرکت نایک در سال 1964 توسط فیل نایت دونده و مربی اش بنا نهاده شد.وقتی که وی دانشجوی کارشناسی ارشد بازرگانی در دانشگاه اتنورد بود تصمیم به راه اندازی یک شرکت تولید کفش های مخصوص دو گرفت.نایک که در ابتدا از کارگران ارزان قیمت ژاپنی استفاده میکرد استراتژی خود را روی قیمت پایین گذاشته بود.در آن زمان بازار در دست آدیداس بود اما نو آوری همه چیز را تغییر داد و نایک رادر مسیر در دست گرفتن کل بازار قرار داد.برای مثال در سال 1979 مدل نایک ایر که برای پاشنه کفش ها زیر سازی ویژه ای داشت را به بازار عرضه کرد.در دهه ی 80 نایک از شیوه های بازار یابی که شرکت هایی مثل آئودی یا فیات استفاده میکردند سود میبرد.یعنی ابداع نام های تجاری مخصوص مه هر کدام دارای ویژگی های خاص خود بودند. مثل پگاسوس در 1988 و ایرمکس در 1987. بعد نوبت به نایک ایرجوردن رسید.مایکل جوردن کخ خود یک سوپر برند شناخته شده بود یکی از مبلغتن اصلی نایک شد.اینروز ها تایگر وودز هم که به مدد نایک پردرآمد ترین ورزشکار تاریخ شده، به جوردن پیوسته است.
تبلیغات و بازاریابی نایک
امروزه قسمت اعظم بودجه بازاریابی نایک صرف حمایت از تورنمنت های جهانی یا صرف همایت از ورزشکاران انفرادی مانند رونالدوی برزیلی میشود.البته همیشه تضادی اجتماعی برای نایک وجود داشته است. اینکه در حالی که شرکت به دلیل وجود نیروی کار ارزان کارخانه خود را در کشور هایی مانند اندونزی و ویتنام بنا مینهد آیا درست است میلیونها دلار به چند ورزشکار بدهد؟ آیا منصفانه است در حالی که حقوق کارگران اندونزی در حدود روزی 80 سنت هست 20 میلیون دلار به صورت سالانه به مایکل جوردن پرداخت شود. این شرایط و گرانی کالا های نایک خشمی را بین ساکنان آمریکا، که بازار اصلی نایک هست،دامن زده است.داستانهایی مانند کتک زدن نوجوانی که نایک ایر بر پا داشته و در روی ریل راه آهن رها شده بود نفرت عمومی از نایک را نشان می‌دهد.تا جایی که خود فیل نایت اذعان کرده که وی بد نام ترین فرد بین صاحبان کالاست. البته این اعتراضات در نهایت به نتیجه رسیده اند و شرکت زندگی کارگرانش را ارتقا داده و به مسئولیت های اجتماعی خود بیشتر توجه می‌نماید.
ورود نایک به عصر بازاریابی جدید
در اصل نایک هم مثل بسیاری از برند های اسطوره ای از خواب غفلت بیدار شده و به عصر نوین بازاریابی پا گذاشته است.عصری که دیگر نمیتوان پیام را با بزرگنمایی بیش از حد و به دور از واقعیت به نمایش گذاشت.حالا دوربین های تلوریونی به داخل کارخانه های نایک راه میابند و مستند سازان در کارخانه ها محیطی امن و تمیز را مشاهده مینمایند که کارگران با رضایت و خشنودی در حال کار کردن می باشند.به بیانی نایک عضویت در شرکت تضامنی صنایع پوشاک را که گروهی تولید کننده اند که درمورد کارخانه های خارج از خاک آمریکا هم مطابق با آیین نامه های داخلی عمل مینمایند پذیرفته است.این شرکت در کل دستمزد کارگران آسیایی اش را بالا برده و شرایط کار را بهبود بخشیده است.و متعهد شده که هیچ کارگر زیر 18 سالی را برای کار در کارخانه های تولید کفش خود استخدام نکرده و به کار نگمارد.
اسم نایک به معنای الهه ی بالدار پیروزی
اسم نایک از نام الهه ی بالدار پیروزی گرفته شده و فروشگاه های نایک،که معروف به نایک تاون هستند،به طور متوسط 30000 فوت مربع فضا دارند و د رحال حاظر 13 نایک تاون در آمریکا و 4 نایک تاون در سطح بین المللی وجود دارد.این فروشگاه همچنین فروشگاه های نایک گادس که مختص زنان ورزشکار هست در اکتبر 2001 راه اندازی نموده است.
شعار تبلیغاتی نایک چیست؟
شعار تبلیغاتی"فقط انجامش بده" نیز در موفقیت نوین نایک بسیار موثر بوده است.د رواقع استراتژی تجاری و بازاریابی تهاجمی نایک اغلب با رفتار تهاجمی تیم های ورزشی مقایسه میشود."فقط انجامش بده" نیز در موفقیت نوین نایک بسیار موثر بوده است.در واقع استراتژی تجاری و بازاریابی تهاجمی نایک اغلب با رفتار تهاجمی تیم های ورزشی مقایسه میشود."فقط انجامش بده" تنها جمله ای تبلیغاتی نبوده بلکه فلسفه کاری نایک هست.بدبری در این مورد میگوید "این شعار یک تریبون وسیع ارتباطی به وجود آورد که با آن میتوانستیم تقریبا با هر کسی سخن بگوییم".
با کار نایک بحث اسپانسرینگ از حد تصور قبلی خود فرا تر رفته و این شرکت حامی بزرگترین رویداد های ورزشی و بزرگترین ترین ستارگان ورزشی هست.این ستارگان تنها چهره هایی خندان نبوده ،سفیران برند میباشند که منفعل نبوده و فعال اند.
ارزش برند نایک بسیار بالاست و فلش منحنی آن مانند نوشته شکسته‌ی کوکاکولا و قوس‌های مک‌دونالد یکی از قابل‌شناسایی‌ترین لوگوهای روی زمین هست که توانسته از همه‌ی تهدیدات موجود جان سالم به دربرد و به حیات خود به‌عنوان رهبر بازار ادامه دهد.حالا به نظر می‌رسد تا زمانی که این برند به نگرانی‌های فعالان حقوق بشر توجه کرده و به مشتریان و کارکنان اهمیت می‌دهد در جایگاه نامی تجاری که فوق بشری بوده و ایده‌ای را عرضه می‌نماید باقی خواهد ماند.
